رشوه ، چالش فراگیر در کسب و کارها در سطح جهان

«برای یک پادشاه با زور نظامی از بین برود کمتر شرم آور است تا با رشوه خواری» [۱]

کلمات کلیدی

رشوه – رشوه خواری- اصول اخلاقی کسب و کار- فساد اداری- مسئولیت اجتماعی- هدیه- صندوق پولی بین المللی

مقدمه

 این مسئله به این دلیل در همه جا فراگیر است که هر شخصی برای آن دنیایی را بوجود آورده است روسی ها به آن na leva  می گویند . عرب ها و خیلی از آفریقایی ها آن را بخشش می نامند و چینی ها بدان hongbao   می گویند. در کنیا kitukidogo   نامیده می شود و آلمانی ها به آن   schimengeld  می گویند و ایتالیایی ها  آن را bustarella می نامند. و آمریکایی ها اغلب اوقات به آن greese   ( رشوه دادن ) می گویند ، اما انگلیسی زبان ها به آن فقط رشوه خواری بی پرده و یا شاید به صورت مودبانه تر « هزینه ی معامله [۲]» می گویند.

این مهم نیست که شما بدان چه می گوئید مسئله ی مهم اینست که فراگیر بودن رشوه خواری و رشوه دادن توسط رشوه دهنده ها و رشوه گیرندگان در عرصه کسب کار و تأثیر گذاری گسترده اش بر زندگی هزاران نفر از انسان ها امری عادی به شمار می آید. تسهیل بازدهی انجام یک معامله ، تسریع تشریفات اداری و یا رقابت پیروزمندانه تنها بخش های کوچکی از این امر ناخوشایند می باشند.

در چندین دهه ی گذشته ، سازمان های بین المللی از قبیل: بانک جهانی[۳] و صندوق پولی بین المللی (IMF )[۴] دریافت های مشکوک و مبهم را رد کرده اند ، و خواستار این شدند که اساساً از امور داخلی کشورهایی حمایت کنند که وام های آنها را دریافت نموده بودند. امروزه با افزایش سرمایه گذاری بین المللی بانک جهانی و صندوق پولی بین المللی (IMF) همراه با سازمان ملل[۵] متقاعد شدند که رشوه خواری مانعی بزرگ برای شکوفایی بشمار می آید.

اما سئوال اینست که این فساد مالی چگونه در همه جا منتشر و فراگیر شده است؟ در سال۱۹۹۰ بررسی بانک جهانی از ۳۶۰۰ شرکت در ۶۹ کشور نشان داد که در حدود ۴۰ درصد از کسب و کار ها عمل رشوه خواری صورت گرفته.

و این رقم در کشور های صنعتی معادل ۱۵ درصد و در اتحادیه جماهیر شوروی سابق این رقم تا ۶۰ درصد افزایش یافته بود.

رشوه خواری: مالیاتی پنهان

رشوه خواری توسعه ی کشور را به شیوه های متعدد دچار آسیب و زیان می کند. این مسئله منجر به کاهش پیشرفت می شود، و اجتناب از سرمایه گذاری خارجی و کانال های سرمایه گذاری، وام ها و صندوق تعاون در پروژه های « فیل سفید» [۶] که بازدهی بالای را برای تصمیم گیران رشوه خوار ارائه می دهد و برای مردم منفعت کم و ناچیز را به دنبال دارد و یا اینکه اصلاً سودی نخواهد داشت.

بر اساس تحقیق صورت گرفته توسط بانک جهانی، گسترده بودن رشوه می تواند باعث افزایش نرخ رشد شرکت از ۵/۰ به ۱ درصد باشد که این رقم در کشور هایی که رشوه خواری در آن کشورها کمتر صورت می پذیرد پائین تر است. مطالعه ای که براساس شاخص ادراکی رشوه خواری بین المللی صورت گرفته نشان می دهد که افزایش سطوح رشوه خواری در سنگاپور ( سطح پائین – کمتر مطرح شده )نسبت به مکزیک ( سطح بالا-  بیشتر مطرح شده ) برابر است با افزایش نرخ نهایی مالیاتی به میزان ۲۰ درصد. نقطه ی درصد واحد در نرخ نهایی مالیاتی نشان می دهد که عایدی سرمایه گذاری خارجی در حدود ۵ درصد کاهش یافته است.

در نتیجه، رشوه خواری برای کشور هزینه هایی را در بر خواهد داشت و ادامه ی این هزینه ها برای کشور در عرصه ی سرمایه گذاری مستقیم خارجی ممکن است دریافت مبهمی را پیش بینی کند. جهانی شدن بدین معنی است که بنگاه ها و اقتصادهای ملی با همبستگی  گسترده ای گسترش یابند و همچنین کسب و کارها تأکید کردند که رشوه خواری در یک منطقه می تواند بر بازار جهانی داخلی تأثیر بگذارد.

همچنین بزرگترین سازمان های چند ملیتی در دنیا ممکن است این واقعیت تلخ را فهمیده باشند که : کسب و کار های مرزی غیر اخلاقی نه تنها مرتکب رشوه خواری می شوند بلکه این سازمان ها را هم قربانی اهداف شان خواهند کرد.

رشوه چیست؟

رشوه، هدیه و کمکی بلاعوض می باشد. نوید دهنده و ارائه کننده چیزهایی که بر کارمند دولت در اجرای وظایف اداری اش تأثیر می گذارد. رشوه می تواند دربرگیرنده پول و مزایای مالی از قبیل عضویت در یک باشگاه انحصاری، تعهد در مورد ارائه ی کمک هزینه ی تحصیلی به فرزندان کارمندان و یا مزایای غیر مالی از قبیل تبلیغات مطلوب، باشد.

هر معامله ای که با رشوه خواری انجام گیرد ۲ طرف دارد : طرف تأمین کننده (رشوه دهنده ) و طرف تقاضا کننده ( کارمند دولت ).

این مطلب ادامه دارد…

[۱] Gaius . sallustius crispus ( c.86 – ۳۵/۳۴ b.c.)

[۲] Transaction expense

[۳] World Bank

[۴] International Monetary Fund

[۵] United nations

[۶] White elephant