نفت ۷۰ دلاری از چهار دوربین

منبع خبر: دنیای اقتصاد

کلمات کلیدی

نفت خام- قیمت نفت- رشد اقتصادی- بازار نفت- اوپک- شیل آمریکا- معاملات نفتی- اخبار انرژی

متن خبر

نفت خام برنت برای نخستین بار در سه سال گذشته، معاملات نخستین روز کاری این هفته را در قیمت ۲۶/ ۷۰ به پایان رساند. برنت در نخستین ساعات معاملات در روز گذشته نیز بر قیمت‌های بالای ۷۰ دلار بر بشکه ایستادگی کرد اما در ادامه راه با افتی حدودا یک دلاری همراه شد تا از سقف سه ساله پایین بیاید. روند رو به رشد قیمت نفت در حالی با تکیه به تداوم کاهش تولید از سوی کشورهای عضو و غیرعضو اوپک ادامه دارد که به گزارش رویترز، رشد قوی اقتصادی و تاثیر آن بر رشد تقاضای نفت نیز در پایداری قیمت نفت در محدوده ۷۰ دلار اثرگذار است.

 بر این اساس با وجود بازگشت حدودا یک دلاری قیمت نفت برنت در روز گذشته، برخی تحلیل‌ها از باقی ماندن قیمت‌ این نفت شاخص در محدوده ۷۰دلاری در کوتاه مدت حکایت دارند. به گزارش رویترز، تقاضای قوی، همچنان نفت را در محدوده ۷۰ دلار نگه خواهد داشت.با این حال به نظر می‌رسد این چشم‌انداز برای کوتاه‌مدت ماندگار خواهد بود زیرا نگاهی به نظرات بازیگران اصلی بازار نفت نشان می‌دهد که در بلندمدت محدوده قیمتی ۵۵ تا ۶۰ دلار برای آنها مطلوب است. بیژن زنگنه، وزیر نفت کشورمان پیش از این اعلام کرده بود اعضای اوپک به نفت بالای ۶۰ دلار بر بشکه علاقه‌ای ندارند. روز گذشته نیز الکساندر نواک، وزیر نفت روسیه با تاکید بر اینکه توافق اوپک باید ادامه داشته باشد، گفت: قیمت مطلوب نفت بین ۵۰ تا ۶۰ دلار بر بشکه است.

از طرفی اگرچه بانک‌های آمریکایی مانند گلدمن ساکس پیش‌بینی خود از قیمت نفت را افزایش داده‌اند؛ اما قیمت‌های مورد انتظار آنها نیز در محدوده ۵۰ تا ۶۰ دلار است. بانک گلدمن ساکس روز گذشته در گزارش خود نوشت: «عامل اصلی رشد قیمت نفت، عوامل قوی بنیادین موجود در بازار، رشد قوی تقاضا و تبعیت اوپک از توافق کاهش تولید بوده است. بر این اساس ما پیش‌بینی می‌کنیم طی ماه‌های آینده، قیمت (متوسط) نفت برنت به ۶۲ دلار و نفت خام آمریکا به ۵/ ۵۷ دلار برسد.» موسسه مورگان استنلی اما تنها موسسه‌ای بوده است که قیمت ۷۵ دلار را برای نفت خام برنت در سه ماه سوم امسال پیش‌بینی کرده است. بانک آمریکایی مریل لینچ، متوسط قیمت نفت برنت در سال ۲۰۱۸ را از پیش‌بینی ۵۶ دلار قبلی به ۶۴ دلار افزایش داده و برای نفت خام آمریکا هم قیمت ۶۰ دلار را پیش‌بینی کرده است.

هرچند نفت خام فعلا در محدوده ۷۰ دلاری پایدار است، اما نگاهی بلندمدت به ریسک‌های این قیمت نشان می‌دهد بازار نفت پذیرای این قیمت نخواهد بود. مهم‌ترین ریسک‌های این محدوده قیمتی، افزایش تولیدات شیل و کاهش قدرت خرید مصرف‌کنندگان نفت خام است. در چنین شرایطی، بازگشت مازاد عرضه به بازار و ریزش دوباره قیمت‌ها احتمالی است که در بلندمدت به واقعیت تبدیل خواهد شد.  اما تحلیل‌ها در حالی از باقی ماندن نفت در محدوده ۷۰ دلار بر بشکه حکایت دارند که این سطح قیمتی در چهار بخش با واکنش‌هایی همراه است. در واقع اگرچه پس از عبور نفت از سقف ۷۰ دلار در پنج‌شنبه گذشته، واکنش اوپک و روسیه به این سطح قیمتی در مرکز توجه قرار گرفت و بحث‌هایی در پی داشت؛ اما باید توجه داشت بررسی واکنش سه عامل دیگر شامل تولیدکنندگان شیل، مصرف‌کنندگان و معامله‌گران بازار طلای سیاه نیز از اهمیت برخوردار است.   به گزارش «دنیای اقتصاد» هر بشکه نفت خام برنت در معاملات روز گذشته و تا لحظه تنظیم این گزارش (ساعت ۱۶ به وقت تهران) با ۸۰ سنت کاهش قیمت روی ۴۶/ ۶۹ دلار بر بشکه ایستاد. هر بشکه نفت خام برنت نیز با ثبت ۳۳ سنت کاهش قیمت، ۹۷/ ۶۳ دلار بر بشکه معامله شد.

نفت ۷۰ دلاری عمر توافق را کوتاه می‌کند؟

نخستین بار پنج‌شنبه هفته گذشته بود که نفت خام برنت از سقف ۷۰ دلار عبور کرد. پس از این اتفاق لوک‌اویل که بزرگ‌ترین تولیدکننده مستقل نفت در روسیه است نسبت به نفت ۷۰ دلاری ابراز نگرانی و اعلام کرد چنانچه قیمت‌ها در همین محدوده باقی بمانند، بررسی خروج از توافق کاهش تولید اوپک ضروری می‌شود. لوک‌اویل از رشد تولیدات شیل زیر سایه قیمت بالای نفت نگران است.

 با این حال وزرای نفت روسیه، قطر، امارات و عراق از جمله افرادی بودند که تاکید کردند بازار هنوز به تعادل نرسیده و سیاست‌های اوپک نیز بر اساس تغییرات کوتاه‌مدت بازار تغییر نخواهد کرد. با این حال با تداوم قیمت در کانال ۷۰ دلار، بانک‌های سیتی گروپ، سوسیته جنرال و جی پی مورگان پیش‌بینی کرده‌اند «ائتلاف کشورهای حاضر در طرح کاهش تولید، ممکن است از اواسط سال جاری میلادی، یعنی پیش از زمان مقرر در دسامبر، دچار تغییراتی شود.» تحلیل این بانک‌ها این است که این تولیدکنندگان به هدف خود برای کاهش سطح جهانی ذخایر نفت خام و تعادل بازار نزدیک شده‌اند و افزایش قیمت‌ها خطر رشد عرضه رقیب را به همراه دارد. بر همین اساس ادمورس، مدیر تحقیقات کالای بانک سیتی گروپ در نیویورک عقیده دارد «ممکن است توافقی میان کشورهای عضو و غیرعضواوپک در تابستان برای افزایش تولید حاصل شود.» با وجود این پیش‌بینی، در حال حاضر وزیران نفتی اوپک هیچ نشانه‌ای از عقب‌‌نشینی از اجرای توافق کاهش تولید نشان نمی‌دهند و هفته گذشته اعلام کردند «به اجرای این سیاست تا پایان سال ۲۰۱۸ متعهد هستند.» با توجه به تاکید وزیران نفتی اوپک بر قیمت ۵۰ تا ۶۰ دلار برای هر بشکه نفت خام، باید دید برنامه آنها برای ادامه طرح کاهش تولید و همزمان پیشگیری از رشد قیمت‌ها چیست؟  با این‌همه به گفته تحلیلگران جی‌پی مورگان، مازاد عرضه نفت خام به سرعت در حال کاهش است و اگر تا اواسط سال به کلی حذف ‌شود احتمال زیادی وجود دارد که اوپک توافق کاهش تولید را کوتاه‌تر کند. نشانه‌های فزاینده‌ای از خطراتی وجود دارد که قیمت‌های بالا برای اوپک ایجاد می‌کند. تولید نفت آمریکا تحت تاثیر سرمایه‌گذاری جدید از تولید عربستان سعودی و روسیه در سال آینده پیشی خواهد گرفت و تنها رقابت از سوی شیل نیست، زیرا قیمت‌ها به اندازه کافی بالا هستند تا حتی پروژه‌های گران‌تر را تامین کنند.

ریسک شیل

هرچند در حال حاضر به علت سرمای شدید هوا تولید نفت در برخی مناطق آمریکا کاهشی بوده است، اما گزارش‌ها حاکی از آن است که تولید نفت آمریکا به زودی از مرز ۱۰ میلیون بشکه در روز عبور خواهد کرد. نفت خام آمریکا در حالی در سال ۲۰۱۷ به لطف اجرای طرح کاهش تولید رشدی ۱۲ درصدی داشته است که بر اساس پیش‌بینی‌های دولت آمریکا، میزان تولید نفت این کشور تا اواخر سال ۲۰۱۹ به ۱۱ میلیون بشکه در روز خواهد رسید و با روسیه بر سر به دست آوردن عنوان بزرگ‌ترین‌ تولیدکننده نفت جهان رقابت خواهد کرد.   در حال‌حاضر آمریکا در زمینه صادرات نفت در حال رقابت با خاورمیانه است. بر اساس آمارهای موسسه سی ام ای، حجم معاملات روزانه نفت خام آمریکا طی دهه گذشته دو برابر شده و در سال ۲۰۱۷ به‌طور متوسط به بیش از ۲/ ۱ میلیون بشکه در روز رسیده که رقمی بی‌سابقه است. رشد تولیدات شیل آمریکا زیر سایه قیمت‌های بالا برای نفت، اتفاقی است که در دیگر کشورهای تولیدکننده طلای سیاه نیز رخ خواهد داد. وسوسه تولید بیشتر در زمان رشد قیمت‌ها، نتیجه‌ای جز مازاد عرضه جهانی نفت خام به همراه ندارد.

کاهش تقاضا در پی رشد قیمت

چین یکی از مهم‌ترین بازیگران طرف تقاضا در بازار نفت است. هر تصمیمی درباره مصرف انرژی در این کشور، بر روند قیمت‌های جهانی اثر می‌گذارد. طبق گزارش‌های موجود،‌ چین با استفاده از قیمت پایین نفت، از ژوئن سال ۲۰۱۶ تا ژوئن ۲۰۱۷، ذخایر استراتژیک نفت خام خود را حدود ۱۴ درصد افزایش داد. این در حالی است که با رشد قیمت نفت در سه ماه سوم و چهارم سال گذشته، سرعت رشد ذخایر نفت خام تجاری چین نیز کاهش پیدا کرده است. رشد قیمت نفت خام در حالی کاهش تقاضا از سوی چین به‌عنوان بزرگ‌ترین مصرف‌کننده نفت خام دنیا را به همراه دارد که این اتفاق برای دیگر کشورهای مصرف‌کننده نفت خام نیز رخ خواهد داد.

معامله‌گران چه فکر می‌کنند؟

 در حال حاضر روند حجم قراردادهای پوزیشن خرید با رشد همراه شده است. به گزارش بلومبرگ، معاملات انتظار برای رشد قیمت نفت (یا پوزیشن‌های خرید) برای نفت خام آمریکا در حال حاضر به بیشترین سطح از سال ۲۰۰۶ به این سو رسیده است. هرچند این روند نشان‌دهنده خوش‌بینی معامله‌گران به بهبود قیمت‌ها است اما همزمان ریسکی برای ریزش‌ قیمت‌ها نیز به شمار می‌رود. در واقع زمانی‌که معامله‌گران تصمیم به نقد کردن قراردادهای خود بگیرند، بازار با مازاد عرضه و در نتیجه ریزش قیمت همراه می‌شود.با این حال رابرت ریموند، معامله‌گر با‌سابقه نفتی، پس از بازگشت قیمت شاخص نفت خام آمریکا به حدود ۶۵ دلار در روزهای گذشته، دیگر دلیلی برای نگرانی از بحران در آینده نمی‌بیند. در واقع او پیش‌بینی می‌کند که قیمت‌ها امکان رشد بیشتر را دارند. به گزارش سی‌ان‌بی‌سی، این معامله‌‎گر گفته است: روند بازسازی قیمت نفت که در سال ۲۰۱۵ میلادی آغاز شد و اکنون ادامه دارد، به سوی هدف قیمتی در بازه ۶۵ تا ۷۵ دلار برای هر بشکه حرکت می‌کند. با این حال باید دید قله جدید قیمتی برای نفت خام در چه زمانی تبدیل به ضد خود خواهد شد، زیرا رشد قیمت نفت کاهش تقاضای مصرف‌کنندگان و افزایش فعالیت تولیدکنندگان را به همراه دارد.