تجارت متقابل

فصلنامه McKinsey Quarterly سال ۲۰۱۸ شماره ۳

۱۷ مهر, ۱۳۹۷

واکنش بورس‌های جهان به گزارش صندوق بین‌المللی پول

۱۹ مهر, ۱۳۹۷

۱۸ مهر, ۱۳۹۷

موضوعات

بازاریابی بین الملل

برچسب ها

تجارت متقابل – روش های ورود به بازار بین الملل

کلمات کلیدی

روش های ورود به بازارهای بین المللی, صادرات, واردات, تراز تجاری, کانال های صادراتی, جهانی شدن, اتحاد استراتژیک, سرمایه گذاری مستقیم خارجی, همکاری مشترک, بازار خارجی, صادرات مستقیم, صادرات غیر مستقیم, اتحادهای استراتژیک, مجوز تولید, قرارداد فرانشیزی, قرارداد مدیریتی, طرح های کلید در دست, تجارت متقابل

از دیگر روش‌های ورود به بازارهای بین الملل می توان تجارت متقابل (Counter Trade) را نام برد. تجارت متقابل در واقع نوعی روش پرداخت بین المللی است و نوعی از تجارت است که در آن بین خرید و فروش به نوعی ارتبــاط برقرار می شود. این به معنای مرتبط نمودن دو مسئولیت است، وقتی که تبادل کالا، خدمت یا فناوری مکمل یک معامله متعارف تجاری شود. این روش‌ معاملات در سطوح بین المللی در واقع نوعی وسیله پرداخت و به عنوان جایگزینی برای تجارت بر مبنای تبادل کالاها یا خدمات در برابر پول محسوب می شود. در بعضی موارد کنترل های ارزی مانع می شود تا شرکت ها درآمدهای خود را از کشور خارج نمایند. در چنین مواردی نیز شرکت ها ممکن است مجبور گردند پول خود را برای خرید کالا، هزینه کنند و سپس آنها را به کشورهای ثالث صادر نمایند.

کشورها به چهار علت مختلف زیر، مبادلات پایاپای و تجارت متقابل را تشویق می کنند:

مقابله با مشکل کمبود ارز خارجی: مقابله با مشکل کمبود ارز خارجی مهمترین عامل محرک کشورها جهت انجام مبادلات پایاپای و تجارت متقابل است. کشورهای درحال توسعه و حتی تعداد زیادی از کشورهای صنعتی فاقد ارز معتبر هستند و برای خرید کالاهای موردنیاز خود، از این نوع روش‌ تجارت استفاده می کنند.
ورود به بازارهای جهانی: برای ورود به بازارهای خارجی نیز، ممکن است نیاز به تجارت متقابل باشد. زمانی که شرکت کوکاکولا وارد بازار بلغارستان شد، نوشابه های خود را با ماشین حساب های بلغاری عوض کرد. مبادله پایاپای به شرکت کوکاکولا کمک کرد تا وارد بازار این کشور گردد.
مشارکت در بازرگانی بین المللی: کشورهای درحال توسعه وضعیت اقتصادی خود را با تجارت بهبود می بخشند. بدون تجارت متقابل اغلب آنها نمی توانند در بازرگانی بین المللی مشارکت کنند. به طور خلاصه علت آنکه کشورهای درحال توسعه به تجارت متقابل اصرار می ورزند، علاوه بر دلایلی که گفته شد استفاده از این اهرم برای نفوذ در بازارهای کشورهای غربی است. برخی کشورهـای فقیرتر در حال توسعه، بدون تجارت متقابل نمی توانند احتیاجات اولیه خود را برآورده سازند. کشورهای صنعتی هم گاهی به این دلیل به تجارت متقابل روی می آورند که به عرضه بلندمدت یک کالا مطمئن باشند. در ضمن گاهی پیشنهادات کشور درخواست کننده متضمن سود زیادی است که نمی توان آن را نادیده گرفت و بالاخره گاهی بدون پذیرفتن این قبیل پیشنهادات معامله ای انجام نمی شود.
حل مشکل عدم تعادل در تراز پرداخت های خارجی: عامل دیگر که باعث می شود دولت ها به تجارت متقابل روی آورند این است که کسری تراز پرداخت ها را کاهش و صادرات را افزایش دهند، به ویژه در صنایعی که برای آن هدف رشد تعیین شده است و توسعه بعضی از بخش های اقتصادی باید به وسیله سرمایه های خارجی رشد یابد. به عبارت دیگر موج جدید تجارت متقابل در حالیکه اساساً به دلیل اعمال سیاست دولت ها به وجود آمده است، انگیزه های قوی اقتصادی نیز دارد. به ویژه آنکه تأمین منابع ارزی جدید برای سرمایه گذاری، دسترسی به فناوری پیشرفته و توسعه صنایع صادراتی از بهترین دستاوردهای آن است.

مطالب مرتبط: واردکنندگان و صادرکنندگان برترِ ۱۸ کالا

انواع تجارت متقابل

به طور کلی انواع تجارت متقابل از نظر وجود مبالغ مالی در قرارداد به دو دسته کلی تقسیم می گردد. در شکل زیر انواع تجارت متقابل ارائه شده است و در بخش بعدی انواع روش های تجارت متقابل توضیح داده می شود.